In het verleden bundelden ze al meermaals hun krachten – zoals bij de langspeelfilms Kid en Home – en daarnaast onderhouden ze ook een persoonlijke relatie. De afgelopen jaren werkten ze samen aan een nieuwe film: Holly, die net in wereldpremière ging op het Filmfestival van Venetië.
Ze hebben net een panelgesprek achter de rug, wanneer we regisseur Fien Troch en monteur Nico Leunen ontmoeten voor dit interview. Bij dat gesprek was ook de Amerikaanse componist Johnny Jewel aanwezig. De focus van de talk lag op de verschillende disciplines van de drie – regie, montage en muziek – aan de hand van de projecten waaraan ze samen gewerkt hebben. Johnny Jewel en Nico Leunen werkten samen aan de films Drive (2011) van de Deense regisseur Nicolas Winding Refn en in 2014 aan Lost River, het regiedebuut van RyanGosling.
Fien Troch schreef en regisseerde de films Een ander zijn geluk in 2005, Unspoken in 2008 en Kid in 2012. Nico Leunen was steeds haar monteur, tot ze hun artistieke samenwerking voor de film Home (2016) naar een ander niveau tilden door ook samen aan het scenario te schrijven. Johnny Jewel componeerde de muziek voor die film. Nico noemt de samenwerking zelf “dé creatieve culminatie”.
Holly wordt in november bij ons in de zalen verwacht. Wat kunnen jullie al vertellen over de film?
Nico: “Holly is een meisje waarvan vermoed wordt dat ze een speciale gave of talent heeft. Het verhaal speelt zich voor het grootste stuk af na een dodelijke brand op een middelbare school. Een aantal kinderen zijn gestorven en veel mensen zoeken soelaas bij Holly.”
Fien: (ze denken diep na) “Het zal anders zijn dan Home!”
Wat niet zal veranderen is hun samenwerking als co-scenaristen. Ook met Johnny Jewel gingen ze opnieuw in zee. Beluister hier alvast “The Witch”, uit de soundtrack van Holly.
Heeft jullie persoonlijke relatie een impact op jullie artistieke samenwerking? Kunnen jullie dezelfde bewondering en openheid om van elkaar te leren – zoals jullie met Johnny hebben – ook opbrengen voor elkaar?
Fien: “Die is er hoe dan ook, en wij uiten dat ook voor elkaar. Niemand anders zou dit kunnen doen, ik denk dat ik dat vaak zeg. Home had niet bestaan zonder Nico, zelfs los van het co-scenarisme, omdat het complex was. Dat is met deze nieuwe film niet anders. Op den duur ontwikkel je een systeem samen. Je denkt niet zomaar: “Ik ga een film schrijven, dan ga ik dat filmen, en dan gaat iemand dat monteren.” Nee, je maakt de film en je weet dat Nico dat gaat monteren. Dat is een heel andere ingesteldheid. Dat is zo organisch dat je niets meer apart ziet.
Nico: “Wat voor mij het moeilijkste is, is de geloofwaardigheid als ik bewondering uitdruk voor iets dat Fien heeft gedaan of wat ze probeert te doen. Er is vaak twijfel bij Fien als ik bijvoorbeeld zeg dat ik iets goed vind. Dan zegt ze: “Gij zegt dat omdat ge mij graag ziet”. Dat vind ik altijd – ”
Fien: (tegen Nico) “Nee, dat is omdat ik zeg: “Gij zegt dat tegen iedereen”, (tegen ons) omdat dat zijn job is.”
Nico: “Maar dat is niet zo. Ik vind Fien authentiek de beste regisseur waarmee ik al heb gewerkt.”
Heeft jullie artistieke samenwerking impact op jullie persoonlijke relatie?
Fien: “Dat is toch iets – (tegen Nico) als ik dat mag zeggen, want ik zie u hier al nee schudden – maar wij hebben daar toch een balans in moeten vinden. Wij zijn verliefd op elkaar geworden op school. Het is dus niet dat wij eerst een koppel waren en er dan aan moesten wennen om ook professioneel samen te werken of omgekeerd. In het begin was ik te present met altijd alleen maar over mijn film bezig te zijn. Alles draaide daar rond. Pas zoveel tijd later, door kinderen te hebben, heb ik leren denken – verplicht eigenlijk – dat er ook andere dingen zijn. Ik denk dat ik dat nu beter kan, niet al mijn emoties de hele tijd te laten afhangen van mijn film. Heel mijn zijn werd bepaald door de vraag of het goed of slecht ging met mijn film. Dat is nu nog hoor, maar ik kan dat beter controleren. (tegen Nico) Enfin, zeg maar hé, als dat niet waar is?”

Op de vraag of ze elkaar betere artiesten maken, antwoorden ze beiden volmondig ja:
Fien: “Ik weet met Nico enerzijds dat ik risico’s kan nemen, want ik heb een back-up als monteur. Anderzijds gaat het zelfs nog verder bij mij: ik voel mij gesteund in mijn anders-zijn in filmmaken. Ik zou Nico eerder ontgoochelen als ik zeg: “Ik heb nu eens iets heel conventioneel en braaf bedacht!” Dus, ja , hij maakt mij zeker beter.”
Nico: “Dat ligt in de lijn met wat we vertellen over Johnny Jewel: iemand hebben die u stimuleert om niet-veilige keuzes te maken. Bij ons werkt dat in twee richtingen. Het is ook de jobomschrijving van een regisseur om het beste te halen uit iedereen waar die mee werkt, van uw cameraman tot iemand die decor doet of acteurs of een monteur. Het is uw job om die persoon zichzelf te laten overstijgen. Dat gebeurt zeker bij Fien en mij. De meest feilloos gemonteerde films die ik heb gedaan, zijn die van Fien. Fien vindt zichzelf elke keer opnieuw uit. Kid is compleet verschillend van Home en Home gaat verschillend zijn van Holly.”
Soms lijkt het alsof jullie een beetje heimelijk werken aan nieuwe projecten…
Fien: “Ja, dat lijkt altijd zo voor de mensen. Ik weet niet hoe dat komt… Bij Home – euhm, bij veel films – euhm, bij al mijn films! – hoor ik steeds: “Wij wisten niks tot de film er was”. Ik probeer dat op zich niet te verbergen. Misschien omdat ik altijd pas in de spotlight kom als de film af is, denken mensen dan pas: “Ah nu is er pas iets”.”
Nico: “Gij maakt ook niet zo veel lawaai vooraf. Bij veel mensen is het groot nieuws als ze beginnen draaien. Er zitten ook geen grote sterren in. Van Veerle Baetens, bijvoorbeeld, hoor je sneller dat ze speelt in een nieuwe film.”
Fien: “Ik geef ook toe dat ik me vaak veiliger voel wanneer mijn film af is, want dan weet ik waarover ik het heb. Ik vind het heel gevaarlijk – voor mezelf – om over mijn nieuwe film te praten als die er nog niet is. Ik ben daar niet zo goed in. Ik weet dan nooit wat ik allemaal al mag zeggen en wat niet.”
Wie de film wil ontdekken, kan dat op Film Fest Gent. Tickets zijn hier beschikbaar vanaf 21 september. Vanaf 22 november is Holly ook te zien in alle bioscoopzalen.