Volgende week vindt de uitreiking van De Ensors plaats, één van de genomineerden voor Beste kortfilm in de categorie Animatie is Carroussel van Jasmine Elsen.
Carrousel gaat over ontmenselijking. Ik vind dat er terug meer en meer polarisering in onze maatschappij aan het komen is en ik wou onderzoeken hoe het komt dat mensen gewelddadig worden tegen een andere groep mensen. Hoe het komt dat we heel snel in wij-zij-denken.
Als je een mens ontmenselijkt is het gemakkelijker om die als slecht te zien, als ongedierte of zo, en dan is het gemakkelijker om dat geweld te verantwoorden. Ik wou dat graag symboliseren in dieren, je hebt de meer slakachtige mensen en de meer vogelachtige mensen.
De slakken zijn traag, die blijven dichter bij huis. Hun hele leven speelt zich eigenlijk af binnen enkele vierkante meter, want ze geraken niet veel verder. Vogels zijn veel vrijer en die vliegen van het ene continent naar het andere continent, sommige vogels toch, en dat vond ik wel een mooi contrast.
De vrouw in de film associeert zich met de slakken en ziet de indringers als vogels. Voor haar en voor de slakken zijn de nieuwkomers het gevaar. Maar ik wou geen zwart-wit verhaal brengen of moraliserend met het vingertje wijzen, ik vond het belangrijk om dat perspectief van de beide kanten te bekijken.
De dingen die zij doet vanuit angst of zelfbescherming zijn niet ok, maar ook de twee mannen beseffen eigenlijk niet wat zij veroorzaken bij die vrouw. Zij leven in hun eigen wereld, ze zijn verliefd en hebben geen oog voor haar angsten.
Zijn de vogels dan ‘de vreemdelingen’?
Ik wou een ruimer concept, dat is ook zo’n raar woord eigenlijk. Eerder iets wat nieuw is voor haar in het park. Ze groeit op in het park, ze is daar altijd, kent de andere mensen die daar wonen of daar elke dag zijn. Ze heeft haar eigen ritme, haar dagdagelijkse activiteiten en plotseling zijn daar die twee mannen die ze nog nooit gezien. En die zijn helemaal anders dan haar wereld, ze passen daar niet direct in vindt zij, en daardoor voelt ze zich bedreigd.
Als we in haar hoofd zitten en ze een cirkel rond zich maakt van haar haren, staat dat een beetje symbool als de schelp van een slak, die ze als bescherming rond zich doet. Ze wordt aangevallen en wil zichzelf en haar wereld beschermen. Bij de twee mannen zien we ze verliefd zijn en in een hele mooie wereld leven, totdat die doorbroken wordt.
Heb je nu voor jezelf een antwoord op die vraag: “Waarom doen we dat”?
Het was voor mij een soort zoektocht, omdat ik dat in heel intrigerend vind. Ik ben er dan op uitgekomen dat het met ontmenselijking te maken heeft. Voor mij is het een soort neiging waarvan ik denk dat het belangrijk is om je daar bewust van te zijn, maar ik denk niet dat mijn film daar een grote verandering in gaat maken.
Is dat iets wat je van plan bent om met al je films te doen? Dat het een soort van onderzoek is, een vraagstelling die je hebt, die je dan in je tekeningen wil steken?
Ik begin meestal wel vanuit een soort vraagstelling of een meer maatschappelijk relevante topic, maar het is niet per se een plan. Ik denk dat dat van nature wel gebeurt, maar dat ik mezelf daar niet in limiteer.
Het is hoofdzakelijk getekend maar er zit ook vilt in, is dat een combinatie die je vaker gebruikt?
Ja, het meeste is in 2D maar ik hou wel van de combinatie met Stop Motion. Het leek me handig om te breken met de stijl en een andere techniek te gebruiken, omdat ik de dingen graag vanuit het perspectief van die vrouw én vanuit het perspectief van de twee mannen wou tonen.
Het grootste deel van de festivals is al achter de rug, heb je dingen gewonnen?
Ik heb laatst een prijs gewonnen op Merlinka Festival, dat is een queer festival in Servië. Dat is eigenlijk wel iets wat ik altijd probeer met mijn films, om er bijvoorbeeld twee mannen in te steken die verliefd zijn. Als eerbetoon aan mijn vader, want die is homo. Ik vind het mooi als er meer films bestaan waar twee mannen of twee vrouwen gewoon samen zijn, zonder dat het daar per se over moet gaan.
Als lid van De Academie kan je nog t.e.m. 15 januari je stem uitbrengen voor De Ensors. Carrousel neemt het op tegen Dry Sea van Bart Bossaert & Yves Bex, en Mosaic van Imge & Sine Özbilge.